© २०२३
२ असोज, काठमाडौं – नेपाली समाजशास्त्र र मानवशास्त्रका प्रख्यात विचारक डोर बहादुर बिस्टा (१९३१-२०१०) का योगदान आज पनि नेपालमा गहिरो प्रभाव छ। बिस्टा एक प्रख्यात सामाजिक वैज्ञानिक र लेखक थिए, जसले नेपाली समाज, संस्कृति, र विकासको बारेमा महत्वपूर्ण अनुसन्धान र लेखन गरेका छन्।
बिस्टाको प्रमुख कार्य “सोसाइटी एण्ड कल्चर इन नेपाल” (नेपालमा समाज र संस्कृति) पुस्तकको प्रकाशनले उनलाई अन्तर्राष्ट्रियस्तरमा परिचित गरायो। यस पुस्तकमा उनले नेपालका विविध जाति, संस्कृति, र सामाजिक संरचनाको गहन विश्लेषण गरेका छन्, जसले नेपालका सामाजिक तन्तुहरूको राम्रो समझ प्रदान गर्दछ।
उनका अध्ययनहरू नेपाली समाजको विकास, जातीय संरचना, र पारंपरिक प्रथाहरूको बारेमा महत्वपूर्ण जानकारी प्रदान गर्छन्। बिस्टाको कामले नेपालका विभिन्न जातिहरू र संस्कृतिहरूको विविधता र तिनीहरूको समाजिक र सांस्कृतिक परिप्रेक्ष्यलाई उजागर गरेको छ।
उनले नेपाली समाजमा व्याप्त जातीय भिन्नता, सामाजिक वर्गहरू, र ऐतिहासिक परिवर्तनहरूको बारेमा गहिरो अध्ययन गरेका छन्। बिस्टाको अनुसन्धानले नेपालका जातीय समुहहरूको परस्पर सम्बन्ध र सामाजिक संरचनामा रहेका चुनौतीहरूलाई स्पष्ट रूपमा प्रस्तुत गरेको छ।
डोर बहादुर बिस्टाको योगदानलाई सम्झँदै, विद्वानहरू र समाजशास्त्रका विद्यार्थीहरू उनलाई नेपालको सामाजिक अध्ययनका क्षेत्रमा एक महत्त्वपूर्ण व्यक्ति मान्दछन्। उनका लेखन र अनुसन्धानले नेपालको सामाजिक परिदृश्यलाई परिभाषित गर्न र समाजशास्त्रको अध्ययनलाई समृद्ध बनाउन महत्वपूर्ण भूमिका खेलेका छन्।
आजको दिनमा पनि, बिस्टाका विचार र अनुसन्धानले नेपाली समाज र संस्कृति बुझ्नमा महत्त्वपूर्ण आधार प्रदान गर्दै आएका छन्। उनको काम र योगदान नेपालका लागि सदा प्रेरणादायी रहनेछ।