© २०२३
१९ भद । नेपाली कांग्रेसका केन्द्रीय सदस्य नैनसिंह महरले देशभर खुलिरहेका नयाँ विश्वविद्यालयहरूले आफ्नो वास्तविक लक्ष्य र उद्देश्यबाट भट्किन नहुने चेतावनी दिएका छन्। नेपाल प्राध्यापक संघसँगको विशेष कार्यक्रममा बोल्दै उनले सुदूरपश्चिम र राजर्षि जनक विश्वविद्यालयहरूलाई लक्षित गर्दै क्याम्पसहरूको अनियन्त्रित सम्बन्धनको प्रवृत्तिप्रति गम्भीर आपत्ति जनाएका छन्।महरले भने, “देशभर प्रादेशिक स्तरमा विश्वविद्यालय खोल्ने होडबाजी नै चलेको छ। तर, ती विश्वविद्यालयहरू मूल उद्देश्यबाट विमुख हुँदै सम्बन्धनको खेलमा लागिरहेका छन्। उच्च शिक्षामा विद्यार्थीको सङ्ख्या घटिरहेको बेला यस्ता विश्वविद्यालयहरूको अव्यवस्थित विस्तारको औचित्य के हो?”उनले विश्वविद्यालयहरूको क्षमता वृद्धि नगरी केवल संरचना विस्तार गर्ने प्रवृत्तिको कडा आलोचना गरे। महरले थपे, “विश्वविद्यालयको कुलपति प्रधानमन्त्री हुनुहुन्छ। यस्ता लापरवाहीहरूमा उहाँको संलग्नता देखिएमा यो राष्ट्रकै लागि अचम्मको विषय हो। राज्यले कति विश्वविद्यालय आवश्यक छन् र तीले कसरी सम्बन्धन दिन्छन् भन्ने विषयमा शिक्षा नीति र संविधानको मर्मलाई ध्यानमा राख्नुपर्छ।”उनका अनुसार, लोककल्याणकारी राज्यको सन्दर्भमा शिक्षा राज्यको प्रमुख दायित्व हो, र यो दायित्वप्रति विश्वविद्यालयहरू गम्भीर हुनु जरुरी छ। महरले विश्वविद्यालयहरूको प्रमुख उद्देश्य राष्ट्रका लागि आवश्यक दक्ष जनशक्ति उत्पादन गर्नु भएको भन्दै यसमा केन्द्रित हुन आग्रह गरे।महरले वर्तमान उच्च शिक्षा प्रणालीमा देखिएको विसंगति र समस्याहरूलाई चिर्न सरकारसहित सबै सरोकारवालाहरू जिम्मेवार हुनुपर्नेमा जोड दिए। उनले भने, “विद्यमान उच्च शिक्षा प्रणालीले राज्यको मूल दायित्वलाई विर्सेर विदेशीका लागि जनशक्ति उत्पादन गरिरहेको जस्तो देखिन्छ। यस्तो प्रवृत्तिले राष्ट्रलाई दीर्घकालीन रूपमा क्षति पुर्याउँछ।”नेता महरको यो चेतावनीले विश्वविद्यालयहरूको जिम्मेवारी र कार्यप्रणालीबारे गहिरो चिन्तन आवश्यक भएको सन्देश दिएको छ। विश्वविद्यालयहरूले भविष्यका लागि योजना बनाउँदै आफ्नो वास्तविक उद्देश्यमा फर्किनुपर्नेमा महरको स्पष्ट धारणा छ।