© २०२३
काठमाडौं । नेपालको जलविद्युत सम्भावना केवल भौतिक स्रोत मात्र होइन, यो राष्ट्रिय पहिचान र भविष्यको परिभाषा हो। उर्जा, जलस्रोत तथा सिँचाइमन्त्री दीपक खड्काद्वारा सार्वजनिक ऊर्जा विकास मार्गचित्र–२०८१ नेपाललाई दिगो विकास र उन्नतिको शिखरमा पुर्याउने दर्शन हो।
यो मार्गचित्र केवल लक्ष्यको परिप्रेक्ष्य होइन, यो देशको सामूहिक चेतनाको प्रतिबिम्ब हो, जसले सन् २०३५ सम्म २८ हजार ५ सय मेगावाट विद्युत उत्पादन गर्ने स्पष्ट र वैज्ञानिक मार्ग निर्देश गर्छ। यसले जलविद्युतलाई केवल आर्थिक साधनको रूपमा नभई समाजको आर्थिक, सामाजिक, र सांस्कृतिक पुनर्जागरणको मूल आधारका रूपमा चित्रण गरेको छ।
मार्गचित्रले आन्तरिक प्रसारण प्रणालीको आधुनिकीकरण, अन्तर्देशीय प्रसारण लाइनको विकास, र निर्माणाधीन जलविद्युत आयोजनाको प्रभावकारी कार्यान्वयनलाई प्राथमिकतामा राखेको छ। साथमा, विद्युत व्यापारले राष्ट्रिय समृद्धिमा पार्ने गहिरो प्रभावको विश्लेषण प्रस्तुत गर्दै प्रशासनिक, नीतिगत, र कानूनी सुधारको आवश्यकता औंल्याएको छ।
मन्त्री खड्काले मार्गचित्रको सम्भाव्यता मात्र होइन, यसको दार्शनिक सारमा पनि जोड दिए। उनले भने, “अहिलेको लक्ष्य वैज्ञानिक छ, व्यावहारिक छ। यदि हामीले यो अवसरलाई सही रूपमा उपयोग गर्यौं भने, यो केवल ऊर्जा उत्पादन होइन, देशको आत्मनिर्भरता र सम्मानको आधार बन्न सक्छ।”
आयोजनाका प्रभाव क्षेत्रका नागरिकलाई परियोजनामा समावेश गर्ने दृष्टिकोणले राज्य र जनताको सम्बन्धलाई थप प्रगाढ बनाउने विश्वास गरिएको छ। गरिबीको रेखामुनि रहेका नागरिकलाई सस्तो ब्याजमा ऋणको व्यवस्था भनेको केवल आर्थिक सशक्तीकरण होइन, मानवीय समानताको प्रतिविम्ब हो।
ऊर्जा विकास मार्गचित्र–२०८१ केवल नीति र योजना होइन, यो नेपालको सामूहिक चेतना र भविष्यको उज्यालोको दर्शन हो। जलविद्युत विकासको यो यात्रा मानव सभ्यता र प्रकृतिबीचको सन्तुलनमा आधारित छ, जहाँ विकासले दिगोपनाको परिभाषा पाउँछ। यो मार्गचित्रले नेपाललाई केवल आत्मनिर्भर बनाउने होइन, ऊर्जामा सम्पन्न राष्ट्रको रूपमा विश्वमञ्चमा स्थापित गर्ने दार्शनिक आधारसमेत निर्माण गरेको छ।