© २०२३
स्विट्जरल्याण्डमा एक ६४ वर्षीया अमेरिकी महिलाले आत्महत्या मेसिनको प्रयोग गर्दै आफ्नो जीवन समाप्त गरेकी छन्। उनी संसारकै पहिलो व्यक्ति हुन् जसले ‘सार्को’ नामक यो विवादास्पद थ्रीडी प्रिन्टेड आत्महत्या मेसिन प्रयोग गरिन्। यो घटना गत सोमबार जर्मनीसँगको सिमानामा भएको थियो र यसले स्विट्जरल्याण्डमा व्यापक चर्चा र विरोध उत्पन्न गरेको छ।
सो महिलाले मेसिनमा घुसेर “यदि तपाईं मर्न चाहनुहुन्छ भने यो बटन दबाउनुहोस्” भन्ने सन्देश सुनेकी थिइन्। स्विट्जरल्याण्डमा, आत्महत्या गर्न चाहने व्यक्तिहरूलाई कानुनी रूपमा सहायता उपलब्ध छ, तर स्वास्थ्य मन्त्री एलिजाबेथ बम स्नाइडरका अनुसार, आत्महत्या मेसिनको प्रयोग वैध छैन। उनले यसलाई सुरक्षा कानुनको उल्लंघन भन्दै गम्भीर रूपमा लिइएको बताइन्।
यस घटनामा संलग्न व्यक्तिहरूलाई प्रहरीले पक्राउ गरिसकेको छ, जसमा एक डच पत्रिकाका फोटोग्राफर पनि छन्। उनीहरूले आत्महत्या गर्ने प्रक्रियाको तस्वीर खिचेका थिए। स्विस अधिकारीहरूले घटनाको अनुसन्धान गर्दैछन् र मेसिनलाई पनि कब्जामा लिइएको छ।
सार्को क्याप्सुलको कार्यप्रणाली
सार्को क्याप्सुललाई ‘इच्छामृत्युको टेस्ला’ भनिन्छ। यो क्याप्सुल भित्रको नाइट्रोजनले व्यक्तिको अक्सिजनको स्तर कम गर्दछ, जसले गर्दा व्यक्ति बेहोस हुन्छ र चाँडै मृत्यु हुन्छ। २०१९ मा सार्वजनिक गरिएको यो मेसिन आत्महत्या गर्न चाहने व्यक्तिहरूका लागि डिजाइन गरिएको थियो।
डिजाइनर फिलिप नित्सका अनुसार, एकपटक बटन थिच्दा ३० सेकेण्ड भित्र अक्सिजनको स्तर २१ प्रतिशतबाट घटेर ०.०५ प्रतिशतमा पुग्छ। यसमा बाहिर निस्कने आपतकालीन एक्जिट बटन पनि छ, तर यदि व्यक्ति एकपटक भित्र गएका छन् भने, उनीहरूको बच्ने संभावना छैन।
स्विट्जरल्याण्डको कानूनी मापदण्ड
स्विट्जरल्याण्डमा, आत्महत्या गर्न चाहने व्यक्तिहरूलाई अनुमति लिएर अरूको सहयोगमा मर्न सक्छन्। तर सक्रिय युथेनासियामा स्वीकृति छैन। यस घटनाले स्विट्जरल्याण्डका कानूनी प्रावधान र मापदण्डमा गम्भीर प्रश्न उठाएको छ, विशेषगरी आत्महत्या गर्न चाहने व्यक्तिहरूको अधिकारको सन्दर्भमा।
यस घटनाले स्विट्जरल्याण्डको आत्महत्या र इच्छामृत्युका बारेमा बहसलाई पुनः जिवित बनाएको छ र यसले समाजमा गम्भीर चासोको विषय बनेको छ।