खोज

५ असोज, गण्डकी। कास्कीको पोखरा महानगरपालिकामा गत भदौ महिनाको पहिलो हप्तादेखि डेंगु संक्रमणमा अत्यधिक वृद्धि भएको छ। एक महिना अगाडि डेंगु संक्रमितको संख्या लगभग ७०० रहेकोमा अहिले यो संख्या चार हजार चार सय ३३ पुगेको छ। महानगरको स्वास्थ्य महाशाखाका अनुसार, यो संख्या एक महिनामा तीव्र रूपमा बढेको हो, र यसका कारणहरूको अध्ययन गर्नुपरेको छ।

महाशाखाका जनस्वास्थ्य निरीक्षक राजेन्द्र रेग्मीका अनुसार, संक्रमितको संख्या ३१ सय भन्दा बढीमा सीमित राख्ने लक्ष्य लिइएको थियो, तर त्यो पूरा गर्न नसकिएको छ। रेग्मीले भने, “पछिल्लो एक महिनामा डेंगु संक्रमण ह्वात्तै बढेको छ। यदि यही अवस्था रहिरह्यो भने संक्रमितको संख्या पाँच हजारभन्दा बढी हुन सक्छ।” डेंगु रोकथाम गर्नका लागि सबै व्यक्तिले सावधानी अपनाउनु अत्यन्त आवश्यक रहेको बताइएको छ।

गत वर्षको तुलनामा, यस वर्ष डेंगु संक्रमितहरूको संख्या बढ्न सक्ने आशंका गरिएको छ, किनभने कात्तिक महिनासम्म संक्रमणको जोखिम रहन्छ। डेंगु संक्रमणबाट पोखरामा तीन जनाको मृत्यु भएको छ, जसमा ५२ वर्षीय महिला र १२ र ८० वर्षका पुरुष समावेश छन्।

डेंगु मुख्य रूपमा जनघनत्व बढी भएका क्षेत्रहरूमा छिटो फैलिन्छ, र पोखरा महानगरका मुख्य सहरी क्षेत्रहरूमा यसका प्रभावहरू गहन देखिएका छन्। संक्रमणको तीव्र बृद्धि र यसको प्रतिकारका लागि चिकित्सक तथा स्वास्थ्यकर्मीहरूले विशेष सावधानी अपनाउन सुझाएका छन्। स्वास्थ्य कार्यालय, कास्कीका प्रमुख रामबहादुर नेपालीले डेंगु संक्रमण जटिल बनिदा मानिसको मृत्यु पनि हुन सक्ने बताए। उनले भने, “डेंगु रोग फैलाउने लामखुट्टेको टोकाइबाट जोगिनु नै यो रोगबाट बच्ने उत्तम उपाय हो।”

डेंगुको संक्रमण सामान्यतया असारदेखि कात्तिकसम्म फैलिने गरेको पाइन्छ। यस वर्षको वृद्धि र संक्रमणको जटिलताका बारेमा कुरा गर्दै प्रमुख नेपालीले भने, “डेंगुलाई सामान्य रुपमा नसोच्नुहोस्। यसको अप्रिय उदाहरण हाम्रो सामु छन्।” डेंगु भइसकेपछि पीडा र दर्द बढी हुने हुँदा, समयमै उपचार र हेरचाह नगरी स्वास्थ्य स्थिति जटिल बन्न सक्दछ।

डेंगु रोकथाम र नियन्त्रणका लागि सबै पक्ष सचेत रहनुपर्ने उल्लेख गर्दै प्रमुख नेपालीले, “डेंगु चार प्रकारका भाइरसद्वारा फैलिने गर्छ। यो लामखुट्टेले सफा पानीमा फुल पार्ने र लार्भा जन्माउने कार्य गर्छ।” साथै, यो लामखुट्टे दिनको समयमा मात्र टोक्ने विशेषता राख्छ।

डेंगु संक्रमणका लक्षणहरूमा बान्ता, नाकबाट रगत आउनु, कालो दिसा हुने, र थकान अनुभव गर्नु समावेश छन्। यदि यी लक्षणहरू देखिएमा चिकित्सकको निगरानीमा उपचार गर्नुपर्ने कुरा स्वास्थ्यकर्मीहरूको सुझाव हो।

डेंगु संक्रमणले वृद्ध, दीर्घरोगी, गर्भवती र बालबालिकामा जटिलता निम्त्याउन सक्छ। डेंगु सार्ने ‘एडिस एजिप्टाई’ जातको पोथी लामखुट्टे घर, कार्यालय र सार्वजनिकस्थलमा पानी जम्न नदिनु पर्छ। कास्कीमा हालसम्म चार हजार पाँच सय ५२ जनामा डेंगु संक्रमण पुष्टि भएको छ, र पोखरा महानगरपालिका बाहेक अन्य गाउँपालिकामा पनि संक्रमितको संख्या बढिरहेको छ।

यस प्रकार, पोखरा महानगरपालिकामा डेंगु संक्रमणमा भएको तीव्र बृद्धि र यसको रोकथामका उपायहरूप्रति ध्यान दिन आवश्यक छ। मानिसहरूले सावधानी अपनाएर यो रोगबाट बच्नका लागि प्रयास गर्नुपर्छ।